Δυσλεξία

Αρκετά παιδιά από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού μπορεί να εμφανίζουν δυσκολία στη γραφή και στην ανάγνωση.
Αρκετές φορές οι γονείς διαμαρτύρονται ότι το παιδί τους αν και είναι ιδιαίτερα χαρισματικό, είναι απρόσεκτο, δεν συγκεντρώνεται, δεν προσπαθεί αρκετά και αποφεύγει το διάβασμα.
Παράλληλα οι εκπαιδευτικοί παρατηρούν ότι το παιδί διαβάζοντας ή γράφοντας παρουσιάζει
επαναλήψεις, προσθήκες, μεταθέσεις, παραλείψεις, αντικαταστάσεις και αντιστροφές στα γράμματα, τους αριθμούς ή τις λέξεις.
Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει μια πιθανότητα το παιδί να παρουσιάζει δυσλεξία.
Η δυσλεξία είναι μία ειδική μαθησιακή δυσκολία που χαρακτηρίζεται κυρίως από προβλήματα στην εκμάθηση του διαβάσματος, παρά την επαρκή νοημοσύνη και τις κοινωνικές και πολιτιστικές ευκαιρίες του παιδιού. Συγκεκριμένα, το παιδί πολλές φορές παραλείπει ή αντιστρέφει ή και προσθέτει συλλαβές κατά την γραφή.
Επιπλέον κάνει δυσανάγνωστα γράμματα και γράφει με αργό ρυθμό. Το παιδί με δυσλεξία κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη και συνήθως δεν τονίζει σωστά τις λέξεις. Όσο αφορά την ανάγνωση διαβάζει αργά, χάνει την σειρά του στο βιβλίο και πολλές φορές δε κατανοεί αυτό που διαβάζει. Σύνοδα χαρακτηριστικά είναι τα προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο και στο χρόνο. Επίσης, η δυσκολία συγκέντρωσης, η χαμηλή μνήμη εκτός αν πρόκειται για μνήμη εμπειριών, η χαμηλή αυτοπεποίθηση και μία γενική ακαταστασία και αδεξιότητα.
Παρόλο αυτά, το παιδί με δυσλεξία διαθέτει ένα πολύ καλό νοητικό δυναμικό, έχει ικανότητες, γρήγορη αντίληψη και οξυδέρκεια σκέψης. Επιπλέον, είναι παιδιά με υψηλή δημιουργικότητα, έχουν επινοητικότητα, φαντασία και έφεση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Πολλές φορές, τα παιδιά με δυσλεξία είναι ταλαντούχα στην τέχνη, τη μουσική, τον αθλητισμό, τη μηχανική, τις πωλήσεις, τις επιχειρήσεις, την οικοδόμηση, ή την εφαρμοσμένη μηχανική.
Τι χρειάζεται λοιπόν να κάνουν οι γονείς αν διαπιστώσουν κάποια από τα παραπάνω σημάδια; Σίγουρα μια έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση, θα βοηθούσε ώστε το παιδί να καλλιεργήσει εναλλακτικούς τρόπους μάθησης και να μπορέσει να γράψει και να διαβάσει.
Σίγουρα, ένα παιδί με δυσλεξία θα γίνει ένας ενήλικας με δυσλεξία που όμως με την έγκαιρη διάγνωση θα μπορέσει να ανταποκριθεί όσο γρηγορότερα γίνεται στην γραφή, στην ανάγνωση, στην ορθογραφία και στα μαθηματικά. Το σημαντικότερο είναι ότι μέσα από την διάγνωση θα δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα μάθησης που αφενός θα μπορέσει να αναπτύξει ειδικές στρατηγικές μάθησης, αλλά και ταυτόχρονα θα βοηθηθεί ώστε να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του και τα κίνητρά του προς την μάθηση.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς άμεσα ώστε να βοηθήσουν το παιδί τους; Οργανώστε τους χρησιμοποιώντας αυτοκόλλητα διαχωριστικά τα οποία θα κολλάτε κάθε φορά στο συγκεκριμένο μάθημα, επιλέξετε χρωματιστά τετράδια με διαφορετικό χρώμα για κάθε μάθημα και χρησιμοποιήστε μαρκαδόρο για να χρωματίζετε τα σημαντικά σημεία στα βιβλία. Ποτέ μην τους τιμωρείται για τα λάθη τους και την γενικότερη αταξία τους.
Ενθαρρύνετε την μάθηση χρησιμοποιώντας dvd και video, δημιουργείστε μαζί ιστορίες που να περιγράφουν και να εξηγούν αυτό που πρέπει να μάθουν και οπωσδήποτε παίξτε μαζί τους εκπαιδευτικά παιχνίδια.

Παρασκευά Βάσω - Ψυχολόγος
Καλαμπάκα,
Τηλ. γραφείου: 2432077566

--------------------------------------------------------------------

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ KAI ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΙΘΑΝΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ Ή ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΟ 1. Δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει σύνθετες και πολύπλοκες λέξεις. 2. Έχει προβλήματα με τους χρόνους των ρημάτων ή τις αντωνυμίες. 3. Παραλείπει συλλαβές ή καταλήξεις 4. Μιλάει κομπιαστά ψάχνοντας να βρει τις κατάλληλες λέξεις. 5. Μπερδεύει την σειρά των γραμμάτων μέσα στην λέξη 6. Μπερδεύει ακουστικά παρόμοιες λέξεις π.χ. λέει ματηθής αντί μαθητής, σάλαθα νατί θάλασσα κ.λ.π 7. Οι προφορικές του εκφράσεις είναι ανώριμες συντακτικά και γραμματικά 8. Δεν μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία με την σωστή σειρά των γεγονότων 9. Δυσκολεύεται να συσχετίσει αντικείμενα που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον με την ανάλογη ονομασία τους 10. Δεν καταλαβαίνει την έννοια της ομοιοκαταληξίας και της ακολουθίας 11. Όταν συλλαβίζει μπορεί να αποκωδικοποιεί σωστά τα γραφήματα, ενώ όταν προσπαθεί να διαβάσει την λέξη ολόκληρη την λέει λάθος 12. Δεν ξέρει που τονίζονται οι λέξεις και πώς να χρησιμοποιεί τα σημεία στίξης 13. Δεν ξεχωρίζει τα γράμματα μεταξύ τους 14. Δεν μπορεί να καταλάβει παιχνίδια με λέξεις και γράμματα. ΣΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΛΟΓΟ 1. Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει ή να φτιάξει ορισμένα σχήματα. 2. Δυσκολεύεται να γράψει το όνομά του και παρουσιάζει δείγματα στρεφοσυμβολισμού και καθρεπτικής γραφής 3. Αντιστρέφει, μεταθέτει γράμματα ή συλλαβές 4. Προσθέτει, παραλείπει γράμματα ή συλλαβές 5. Δεν ξέρει να βάζει τόνους 6. Δεν βάζει σημεία στίξης 7. Κολλάει τις λέξεις μεταξύ τους 8. Ακατάστατη και ακαταλαβίστικη γραφή 9. Λάθη στην αντιγραφή από τον πίνακα 10. Λάθη αδικαιολόγητα και διαφορετικά στην ορθογραφία. ΧΩΡΟΧΡΟΝΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ 1. Έχει δυσκολία στην εκτέλεση έργων που προϋποθέτουν προσανατολισμό στο χώρο και στον χρόνο. 2. Συγχέει το δεξιά – αριστερά, βορράς – νότος, χθες – αύριο. 3. Δυσκολεύεται να διαβάσει σωστά τον χάρτη ή να μάθει την ώρα. 4. Τα προβλήματα προσανατολισμού επηρεάζουν ακόμη καθημερινές λειτουργίες όπως την διαδικασία που φοράει τα ρούχα του, που δένει τα κορδόνια των παπουτσιών του, και γενικότερα έχει πρόβλημα στην επίγνωση του χρόνου. 5. Δεν μπορεί να επαναλάβει με την σωστή σειρά τις μέρες τις εβδομάδες, τους μήνες, την προπαίδεια. 6. Έχει δυσκολία στην αντιγραφή κινήσεων του γυμναστή όταν αυτός αντικρίζεται κατά πρόσωπο. ΜΝΗΜΗ 1. Δυσκολεύεται να θυμηθεί και συνεπώς να εκτελέσει μια σειρά προφορικών εντολών , να πει τους μήνες με την σειρά, να αριθμήσει τους ζυγούς, να μάθει την προπαίδεια. 2. Δυσκολεύεται να μάθει ημερομηνίες, τοποθεσίες, ονόματα, χώρες, πρωτεύουσες. 2. Έχει ανεπάρκεια βραχύχρονης και μακροπρόθεσμης μνήμης, που έχει σαν αποτέλεσμα να ξεχνά τις οδηγίες του δασκάλου, τις εργασίες που έχει να κάνει για το σχολείο, που είναι τα πράγματά του.  --------------------------------------------------------------------------------- Σταυρόλεξο & Κρυπτόλεξο. Πως βοηθούν στη Δυσλεξία; Βοηθοί και εργαλεία στη δουλειά ενός ειδικού θεραπευτή αλλά και εκπαιδευτικού ακόμα και ενός γονιού που θέλει να ενισχύσει το παιδί που αντιμετωπίζει Δυσλεξία/μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι μόνο τα ειδικά εκπαιδευτικά υλικά. Πολύτιμη συμβολή στη μαθησιακή διαδικασία μπορούν να προσφέρουν και γνωστά γλωσσικά παιχνίδια όπως το Σταυρόλεξο και το Κρυπτόλεξο. Πρόκειται για δυο παιχνίδια γνωστά σε όλους με δυνατότητα να τα βρει κάποιος στο εμπόριο εύκολα, ακόμα και να τα φτιάξει ο ίδιος μέσω ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού λογισμικού (Eclipse Crossword.) Παρουσιάζονται δυο παραδείγματα συνεδριών στις οποίες ασχοληθήκαμε με τα δυο αυτά Γλωσσικά παιχνίδια. Αναλύονται τα οφέλη και οι ασκήσεις που προέκυψαν. Σταυρόλεξο Το συγκεκριμένο σταυρόλεξο λύθηκε απο ένα αγόρι 10 χρονών με Δυσλεξία. Οι δυσκολίες που παρατηρήθηκαν: Ορθογραφία: Θεματικά και καταληκτικά ορθογραφικά λάθη πχ. κρεμιδια, εποχι Τονισμός: απόλυτη απουσία τόνων Χωροταξική αντίληψη: μπέρδευε τις θέσεις των γραμμάτων Μπέρδευε τα κεφαλαία με τα μικρά γράμματα Οφέλη: Χωροταξική αντίληψη: βοηθά ιδιαίτερα στην κατανόηση ότι κάθε γράμμα έχει το χώρο του καθώς και πως κάθε λέξη μπορεί να συμπληρώνει την άλλη Φωνολογική ενημερότητα: η διαδικασία του σταυρόλεξου βοηθά να γίνει κατανοητό ότι αν λείψει ένα γράμμα απο τη λέξη ή αντικατασταθεί απο άλλο δεν μπορεί να συμπληρωθεί το σταυρόλεξο Δυνατότητα αυτοδιόρθωσης: ενισχύει σημαντικά στην συνειδητοποίηση των λαθών αφού είναι απαραίτητο να διορθωθούν ώστε να προχωρήσει το σταυρόλεξο σωστά Κατανόηση: οι ερωτήσεις είναι έτσι δοσμένες που το παιδί πρέπει να καταλήξει στη σωστή λέξη συνδυάζοντας και αποκωδικοποιώντας τον μεταφορικό λόγο κα. Λεξιλόγιο: βοηθά στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου Επαναξιολόγηση του προγράμματος παρέμβασης: βοηθά τον θεραπευτή να επαναξιολογήσει την πορεία του προγράμματος βλέποντας ποιες αδυναμίες παραμένουν. Ανατροφοδότηση υλικού: κρατά το ενδιαφέρον σε καλύτερο επίπεδο απο μια κλασσική άσκηση. Γίνεται αφορμή να σχεδιαστούν νέες ασκήσεις. Οι ασκήσεις που προέκυψαν απο αυτό το σταυρόλεξο: Ορθογραφία ουσιαστικών σε /-είο/ πχ. φαρμακείο σε αντίθεση με ουσιαστικά σε /-ιο/ πχ. φροντιστήριο Οικογένειες λέξεων: ζάχαρη, ζαχαροπλαστείο κτλ Θηλυκά σε /-η/ Κρυπτόλεξο Είναι ένα κρυπτόλεξο που "λύθηκε" απο ένα κορίτσι με μαθησιακές δυσκολίες και έντονη δυσκολία στην αναγνώριση των μορφών των γραμμάτων. Οφέλη: Το κύριο όφελος είναι η ενίσχυση στην Οπτική διάκριση των μορφών των γραμμάτων αλλά και της εικόνας των λέξεων ως σύνθεση γραμμάτων. Αναγνώριση σωστής ορθογραφίας των λέξεων. Συγκέντρωση. Χωροταξική αντίληψη: ενισχύει να μην "χάνει" την γραμμή Δίνει τη δυνατότητα αυτοδιόρθωσης. Βασικό tip: Αν το παιδί δυσκολεύεται αρκετά να ξεχωρίσει τις λέξεις μέσα στο πλήθος των γραμμάτων βοηθήστε το με μια σελίδα χαρτί. Η σελίδα θα κρύβει τις επόμενες γραμμές ή στήλες και θα αφήνει να φαίνεται μόνο η γραμμή που κοιτά το παιδί. Το παιδί θα "τρέχει" το χαρτί όπως προχωρά στην αναζήτηση των λέξεων. Δείτε επίσης το: Επιτραπέζια παιχνίδια και Δυσλεξία. Jenga ένα παιχνίδι με πολλές χρήσεις!! Άσπα  Μητρακάκη Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών  δυσκολίων/δυσλεξίας email : amitrakaki@gmail.com